Tutinâme

Tûtînâme, Binbîr Gece Masalları, Binbir Gündüz Masalları ve Kırk Vezir Hikâyeleri geleneğiyle akraba, semboller ve alegoriler zengini bir Doğu klasiği. Tûtî bildiğimiz papağan. Papağanname de denebilir kitabın adına. Tûtînâme, Doğu'nun bilgeliği ve ahlaki değerlerinin temsilini üstlenen papağanın anlattığı hikâyeler silsilesinden oluşuyor.

Kitabın özeti şöyle: Ticaret için sefere çıkmaya niyetlenen Hoca Sâid, karısı Mâhşeker'i akıl hocası olarak gördüğü kıymetli tûtîsine emanet eder. Bir süre sonra Mâhşeker'i tesadüfen gören bir beyzade kadına âşık olur. Beyzadenin ona olan ilgisinden haberdar olan Mahşeker de yakışıklı adama kavuşma sevdasına düşer. Ancak Hoca Sâid'in nasihati üzerine bu meseleyi tûtîye danışmaya karar verir. Sahibinin emanetine ihanet etmek istemeyen tûtî, Mâhşeker'in beyzadenin yanına gitmesine engel olmak için ona 30 gece boyunca hikâyeler anlatır. Tûtînin aldığı bu zekice önlem hem Mâhşeker'in adının kötüye çıkmasına hem de Hoca Sâid'in itibarının zedelenmesine engel olur.

Günümüz Türkçesiyle tam metin halinde hazırlanan Tûtînâme hikmetli Doğu zekâsı ve edebiyatının parlak ve ilham verici bir örneği.